4.12 (420)
Sałatka jarzynowa to tradycyjna polska przystawka, która niemal zawsze gości na świątecznym stole. Powstaje z gotowanych w mundurkach ziemniaków i warzyw korzeniowych. Nie może zabraknąć w niej jajka na twardo, ogórków kiszonych, groszku i cebuli. Niektórzy dodają do niej również kwaskowe jabłko. Przepis jest bardzo prosty i zawiera tylko powszechnie dostępne składniki. Sprawdźcie, jak zrobić sałatkę jarzynową na co dzień i od święta.
ziemniaki 350 g
marchewka 220 g
pietruszka 80 g
jajka 4 szt.
kiszone ogórki 3 szt.
cebula 40 g
jabłka 0.5 szt.
groszek konserwowy 70 g
majonez 240 ml
musztarda 10 g
sól 6 g
pieprz 3 g
Gotowanie jarzyn: myjemy pietruszkę, marchewkę i ziemniaki. Nie obieramy ich (dzięki temu zachowują więcej składników odżywczych i mają odpowiednią strukturę, nie rozpadają się). Wkładamy w całości do dużego garnka. Wlewamy wodę. Powinna przykrywać zawartość. Wsypujemy szczyptę soli. Gotujemy jarzyny przez 35–40 minut, do miękkości. Uważamy jednak, żeby nie trzymać ich na gazie zbyt długo, inaczej rozpadną się i sałatka warzywna zamieni się w papkę. Odcedzamy je i odparowujemy.
ZjedzPięknie
Krojenie: obieramy ugotowane i całkowicie wystudzone jarzyny. Skórka powinna z łatwością odchodzić od miąższu. Wystarczy ją lekko podważyć nożykiem i ściągnąć. Kroimy pietruszkę, marchewkę i ziemniaki w niewielką kostkę. Możemy to zrobić za pomocą ostrego noża, rozdrabniacza do warzyw lub ręcznej krajalnicy. Umieszczamy je w dużej misce (szklanej lub plastikowej).
ZjedzPięknie
Jajka: umieszczamy w rondelku z zimną wodą. Doprowadzamy ją do wrzenia. Po 8 minutach natychmiast wyjmujemy jajka i wkładamy je do kąpieli lodowej, żeby zatrzymać obróbkę termiczną. Kiedy wystygną, obieramy ze skorupki i siekamy lub przeciskamy przez krajalnicę. Dorzucamy do miski z pokrojonymi jarzynami.
ZjedzPięknie
Pozostałe składniki: wyjmujemy z zalewy ogórki kiszone i osuszamy je, po czym kroimy w kostkę. Wrzucamy do sałatki. Jabłko (kwaskowe, takie ja szara reneta) obieramy i pozbawiamy gniazda nasiennego. Siekamy. Ważne jest, żeby zachować kolejność dodawania składników do salaterki. Dzięki kwaśnym ogórkom kiszonym jabłko nie ściemnieje. Zdejmujemy łupinki z cebuli. Kroimy ją w drobną kostkę. Odcedzamy groszek konserwowy.
ZjedzPięknie
Doprawianie: sałatka jarzynowa tradycyjna jest prawie gotowa. Trzeba dodać do niej jeszcze majonez i musztardę. Na koniec dosypujemy sól i pieprz (najlepiej świeżo zmielony). Dokładnie mieszamy. Sprawdzamy smak. Jeśli jest taka potrzeba, dodajemy więcej przypraw. Możemy dorzucić szczypiorek, koperek lub posiekaną natkę pietruszki.
ZjedzPięknie
Podanie: jarzynowa sałatka na świąteczną kolację smakuje najlepiej, kiedy się „przegryzie”, dlatego dobrze jest przygotować ją z wyprzedzeniem i schłodzić w lodówce. Serwujemy ją w szklanej lub ceramicznej salaterce. Możemy udekorować szczyptą sproszkowanej papryki, wstążkami z marchewki, świeżo zmielonym pieprzem lub ulubionymi świeżymi ziołami.
ZjedzPięknie
Porady
- Ziemniaki mogą gotować się nieco dłużej niż marchew i pietruszka. Jeśli obawiamy się, że jarzyny się rozgotują, przygotujmy je w oddzielnych garnkach. Ważne jest, żeby wybierać warzywa podobnej wielkości, inaczej nie ugotują się w tym samym czasie.
- Nie ma bardziej uniwersalnej przystawki na świąteczny stół niż sałatka jarzynowa. Składniki są łatwo dostępne i tanie. Recepturę można jednak nieco modyfikować. Jeśli nie lubimy smaku cebuli, zamieńmy ją na por lub szalotkę. Groszek możemy zastąpić kukurydzą konserwową. Niektórzy oprócz marchewki, pietruszki i ziemniaków dodają do kompozycji także korzeń selera.
- Tradycyjna sałatka wiele zyska, jeśli wymieszamy ją z domowym majonezem. Wbrew pozorom zrobienie go wcale nie jest trudne. Przyda się nie tylko do jarzynówki, ale też do wielu innych przekąsek na zimno, które często podajemy na Boże Narodzenie lub Wielkanoc.
- Jajka ugotowane z niewielką ilością sody oczyszczonej lub soli będą obierały się znacznie łatwiej. Dobrze jest także zaraz po ugotowaniu obtłuc ich skorupki o garnek i wrzucić je na kilka minut do zimnej wody.
Jeśli zastanawiacie się, ile kalorii ma sałatka jarzynowa, warto wiedzieć, że na wartość energetyczną potrawy największy wpływ ma dodatek majonezu. Niestety dla wielu z nas bez niego nie istniałaby ta tradycyjna świąteczna lub imprezowa pozycja. Sprawia on, że sałatka warzywna ma odpowiednią, spójną konsystencję. Łączy wszystkie składniki i nadaje całości wyrazisty smak. Niestety jest kaloryczny i nie każdy może sobie na niego pozwolić. Nie jest też odpowiedni dla wegan. Można go zastąpić:
Po przepis na sałatkę jarzynową sięgamy przede wszystkim przed świętami i dużymi spotkaniami rodzinnymi i to ona często najszybciej znika z zimnego bufetu. Zdarza się jednak, zwłaszcza wtedy, gdy przygotujemy jej więcej na zapas, że zostaje nam jej kilka porcji. Niestety nie jest najlepszym produktem do przechowywania w temperaturze poniżej 0°C ze względu na zawartość majonezu. Powstają w nim kryształki lodu, które rozpuszczają się podczas rozmrażania i sałatka jarzynowa zaczyna się rozwarstwiać. Podobnie dzieje się z jogurtem.
Sałatka bez majonezu również straci walory smakowe, jeśli będziemy przechowywać ją w zamrażarce. Warzywa staną się miękkie i gumowate. Trzymajmy ją w szczelnie zamkniętym pojemniku w lodówce i połączmy z dressingiem dopiero przed podaniem. Dzięki temu dłużej zachowa świeżość.